Iako još ide u osnovnu školu, Radoš Pljevaljčić iz Istočnog Starog Grada već četiri godine pravi remek djela od javorovog drveta, najmlađi je graditelj gusalara u Srpskoj ali i šire, a drevni instrument stigao je od Amerike do Australije.
Foto: Privatna arhiva
Piše: Miloš Vasiljević
Osim kod naših guslara, puno ih je i van gradnica bivše Jugoslavije, Pljevaljčić priča za Hercegovina times, dosta ih je i Njemačkoj, ali i svim zemljama gdje se, na ovaj način, čuva tradicija.
„Ljubav i sve što je u vezi sa guslama, počelo je u petom razredu. Pošto sam imao veliku želju za guslanjem, ali gusle koje sam tada imao nisu bile u dobrom stanju i ja sam bio ubijedjen da to mogu bolje uraditi i tako se rodila prva ljubav prema guslama. Pomalo sam počeo guslati i nisam se zaustavio do dan danas“, ovako počinje priču za naš portal momak koji je već u guslarskim krugovima prepoznat kao velik talenat.
Pljevaljčić (15) učenik devetog razreda OŠ “Mokro“, priča nam, da bi se napravile jedne gusle prevashodno je potrebna ljubav, posvećenost i upornost, uz talenat koji je neminovan. On naglašava da sama izrada traje od pet do 20 dana, zavisno od puno faktora.
„Dobre gusle nemaju cijenu, to voli da kaže naš narod. Često me ljudi pitaju koliko koštaju, jednostavno kreću se od 350 do 2.000 KM. Sve radim samostalno i baziram se na svaki dio izrade. Moram napomenuti da je moj učitelj izrade gusala nadaleko poznati Rajko Pelemiš iz Pala i da njega nije bilo, vjerovatno gusle koje sada radim ne bi bile ni upola dobre kao što su sad, jer nije to nimalo lak proces, ako želimo da ispadnu dobre“, zahvalan je Pljevaljčić.
Prema njegovim riječima, od sirovine do finala, da bi imali kvalitetne gusle treba dosta vremena. Ipak, priča Pljevaljčić da uživa u svakom trenutku.
„Gusle se prave isključivo od kvalitetnog javorovog drveta, naravno dobro suvog. Takođe, gusle se rade ručno, pa zato njihova izrada iziskuje dosta napora, ljubavi i odricanja“, dodao je on.
Mladi umjetnik apostrofira da su gusle važan dio našeg naroda, neraskidiva poveznica sa istorijom, kulturnom i običajima.
„Gusle su važne za čitavo poimanje srpskog naroda. Ali dosta ljudi toga do nije bilo svjesno, pa je doslo čak i do toga da se gusle odbacuju od strane našeg naroda. Ali hvala Bogu, u posljednjih 15-ak godina gusle su doživjele veliku popularnost. Upravo zahvaljujući plejadi mladim guslara poput Maksima Vojvodića i drugih. Na svu sreću, ima dosta guslarskih društava i gusle danas „dišu“ punim plućima“, naglasio je on.
I sam voli da na krilo gusle stavi i zapjeva, a član je Guslarskog udruženja i škole gusala „Sveti Petar Dabrobosanski“ iz Pala.